Wellicht denk jij het ook: “Daar trap ik toch niet in.” Toch worden dagelijks bedrijven slachtoffer van phishing. Het gaat allang niet meer om knullige e-mails met taalfouten en slechte opmaak. Kwaadwillenden weten precies hoe ze hun doelwit kunnen verleiden om een link aan te klikken, gegevens af te geven of zelfs geld over te maken. Ze spelen daarbij slim in op onze menselijke eigenschappen: nieuwsgierigheid, vertrouwen en een tikkeltje opportunisme.
“Phishing is niets anders dan een poging om iemand te verleiden tot het geven van informatie of het uitvoeren van een handeling,” vertelt Dirk Jan, consultant bij Init3. “Dat kan een simpele klik op een link zijn, of het overmaken van geld naar een malafide rekening. Helaas trappen medewerkers er sneller in dan ze willen.”
Wat is phishing eigenlijk?
Phishing is een vorm van internetfraude waarbij een kwaadwillende een slachtoffer probeert te verleiden over te gaan tot een bepaalde actie. In veel gevallen gebeurt dat via e-mail, maar ook sms-berichten, WhatsApp, neptelefoontjes of zelfs een schijnbaar onschuldige sollicitatie kunnen worden ingezet als aanvalsmiddel.
Dirk Jan legt uit hoe geraffineerd de aanpak inmiddels is geworden. “Ze gebruiken echte logo’s, kopiëren e-mailhandtekeningen of registreren domeinnamen die nauwelijks van het origineel te onderscheiden zijn. Eén verkeerd leesbaar tekentje in een e-mailadres en je hebt het verschil niet meer door.”
Phishing draait vaak om geloofwaardigheid. Kwaadwillenden doen steeds vaker uitgebreid vooronderzoek. Ze weten wie je collega’s zijn, welke klanten je bedient en waar jouw interesses liggen. Met die informatie maken ze het slachtoffer deel van een overtuigend verhaal.
Een e-mail lijkt bijvoorbeeld afkomstig van de directeur, met het verzoek om snel een betaling te doen vanwege een ‘dringende situatie’. Of een sollicitatieproces blijkt in werkelijkheid een poging om malware te installeren op het bedrijfsnetwerk.
Waarom trappen we er toch in?
Hoewel we denken dat we het herkennen, is de praktijk weerbarstig. Volgens Dirk Jan komt dat doordat phishing slim gebruikmaakt van ons gedrag. “We zijn nieuwsgierig, we willen kansen niet laten liggen en we vertrouwen erop dat wat er in onze inbox verschijnt klopt. Als je net een grote bestelling hebt gedaan en je krijgt een bevestigingsmail, dan is de kans groot dat je erop klikt.”
Daar komt bij dat phishing steeds overtuigender wordt. De technologie is voor iedereen beschikbaar, en ook AI speelt hierin een groeiende rol. Zo worden er automatisch teksten gegenereerd zonder fouten, worden profielen van medewerkers opgebouwd via LinkedIn en worden mails afgestemd op de persoon die ze ontvangt. Het is bijna niet meer van echt te onderscheiden.
Wat kun je doen als organisatie?
Gelukkig is er veel wat je kunt doen om je organisatie weerbaarder te maken. Daarbij zijn zowel technologie als menselijk gedrag van belang. Je kunt nog zulke goede spamfilters en firewalls hebben, maar als een medewerker klikt op een goed nagemaakte link, ben je alsnog kwetsbaar.
“Techniek is belangrijk,” legt Dirk Jan de situatie uit, “maar het gedrag van mensen is minstens zo bepalend. We bieden daarom trainingen aan waarin we medewerkers bewust maken van de manieren waarop kwaadwillenden te werk gaan. Dat begint bij herkennen: hoe ziet zo’n phishingmail eruit? En wat doe je als je twijfelt?”
Daarnaast helpt Init3 organisaties om hun digitale weerbaarheid op orde te brengen. Denk aan veilige e-mailinstellingen, waarschuwingen bij verdachte berichten of het toepassen van multi-factor authenticatie (MFA). Dirk Jan is daar duidelijk over: “Als je in 2025 nog steeds geen MFA hebt ingeschakeld, dan ben je echt onnodig kwetsbaar.”
En als het tóch misgaat?
Hoewel je veel kunt doen om phishingaanvallen te voorkomen, blijft er altijd een risico. Het is dus belangrijk om niet alleen in te zetten op preventie, maar ook op herstel. Want wat gebeurt er als iemand tóch op een link klikt? Wat als een account wordt overgenomen? Wat als er malware wordt geïnstalleerd?
“Wij helpen klanten om die scenario’s vooraf in kaart te brengen,” legt Dirk Jan uit. “Weten welke data gevoelig is, waar je back-ups van hebt en wie wat mag binnen je systeem. Dit maakt het verschil op het moment dat het misgaat. Dan weet je ook hoe snel je weer operationeel bent.”
Waar begin je als organisatie?
Phishing klinkt misschien als een complex probleem, maar je kunt met een paar praktische stappen al veel risico’s wegnemen:
- Zorg dat medewerkers unieke, sterke wachtwoorden gebruiken en deze niet hergebruiken op meerdere platforms.
- Activeer Multi-Factor Authenticatie (MFA) op alle accounts waar dit kan, en dwing het af waar mogelijk (dit geldt zowel voor zakelijk als privé accounts)
- Organiseer trainingen om medewerkers bewust te maken van phishing en andere vormen van cybercriminaliteit.
- Laat een IT-partner zoals Init3 meekijken naar je beveiligingsmaatregelen en denk na over procedures voor als het wél gebeurt.
Ook aan de slag met betere digitale weerbaarheid?
Wij helpen mkb-organisaties met een praktische aanpak tegen phishing. Van bewustwording tot techniek, van risicoanalyse tot herstelplan. Geen dure rapporten, maar oplossingen die werken in de praktijk.
Wil je meer informatie? Neem dan vrijblijvend contact met ons op.
